Türkiye’nin Üçüncü Çeyrek GSYH Beklentileri

Yılın üçüncü çeyreğine ait gayri safi yurt içi hâsıla (GSYH) istatistikleri, 29 Kasım tarihinde Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından açıklanacak. Bu veri öncesinde, çeşitli kurumların büyüme beklentileri arasında farklılıklar gözlemleniyor. Bahçeşehir Üniversitesi Ekonomik ve Toplumsal Araştırmalar Merkezi (BETAM) uzmanlarının Ekim 2024 tarihli analizine göre, kesinleşen Temmuz, Ağustos ve kısmen açıklanan Eylül ayı GSYH öncü göstergeleri Türkiye ekonomisinin 2024 yılının üçüncü çeyreğinde, bir önceki yılın aynı çeyreğine kıyasla yüzde 1,3 oranında küçüleceğini gösteriyor. Ayrıca, mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış verilerle yapılan hesaplamalarla, 2024 yılının ikinci çeyreğinde bir önceki çeyreğe göre GSYH’nin yüzde 0,6 azalacağı öngörülüyor.

Kamunun Yatırım Harcamalarındaki Artış

BETAM uzmanlarının analizinde yer alan öngörüler şu şekilde sıralanıyor:

GSYH tahmininde kullanılan mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış değişkenlere göre, hizmet sektörü talebinde yüzde 3,2’lik bir düşüş gözlemleniyor.
12 aylık yatırım beklentilerinde ise yüzde 4,2’lik bir azalma bekleniyor.
Geçen yılın aynı dönemiyle kıyaslandığında elektrik tüketiminin yüzde 6,5 artacağı öngörülüyor.
Perakende sektörü fiyat beklentisinin ise yüzde 8,8 azalması bekleniyor.
Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış veriler ışığında, 2024 yılının üçüncü çeyreğinde yatırım malı ithalatında yüzde 4,3’lük bir düşüş bekleniyor.
Kamu yatırım harcamalarında ise yüzde 6,6’lık bir artış öngörülüyor.
Diğer yatırım öncü göstergelerinde beklenen değişimler yüzde 2,1 düşüş ile yüzde 1 artış arasında değişiyor.
Yıllık bazda kamu yatırım harcamalarında yüksek bir artış (yüzde 55,4) öngörülürken, ticari kredilerde ise yüzde 2,6’lık bir düşüş bekleniyor.
Perakende stoklarında yüzde 5,5’lik ve üretim beklentilerinde ise yüzde 12,9’luk ciddi bir düşüş hesaplanıyor.

TCMB Anketinde Yılsonu Beklentisi Yüzde 3,1

Foreks Haber tarafından gerçekleştirilen 13 ekonomist ile düzenlenen anket sonucunda, 2024 yılı üçüncü çeyreği için en yüksek ve en düşük tahminler sırasıyla yüzde 3,1 ve yüzde 2 olarak belirlenmiştir. Ekonomistlerin 2024 yılı üçüncü çeyrek dönemi için GSYH’ye yönelik yıllık medyan ve ortalama tahmini ise yüzde 2,4 büyüme yönünde oluşmuştur. Ayrıca, Merkez Bankası’nın piyasa katılımcıları için düzenlediği beklenti anketinin Kasım ayı sonuçlarına göre, katılımcıların GSYH 2024 yılı büyüme beklentisi bir önceki anket döneminde olduğu gibi bu dönem için de yüzde 3,1 seviyesinde kalmıştır. Bununla birlikte, GSYH için 2025 yılı büyüme beklentisi, önceki anket döneminde yüzde 3,3 iken, bu anket döneminde yüzde 3,2 olarak gerçekleşmiştir.