Hamide HANGÜL

Avrupa turnuvalarının sona ermesiyle birlikte, eylül ayı itibarıyla turizm rakamları önemli bir artış göstermeye başladı. Yılın ilk 9 aylık verileri, turizm gelirlerinde yıllık %6,6, ziyaretçi sayısında ise %8,7 oranında bir artışa işaret ediyor. Bu yıl sonu için hedeflenen 60 milyon ziyaretçi sayısı, 1 milyon kişilik bir artışla 61 milyona revize edildi. Turizm sektörünün 2024 yılı üçüncü çeyrek verilerini açıklayan Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, turizmde 2018 yılından bu yana yeni bir strateji benimsendiğine dikkat çekti. Ersoy, “Strateji değişikliğimizin iki temel unsuru vardı. Birincisi, ‘artık sadece nicelikte değil, nitelikte de ölçeklendirerek projelerimizi geliştireceğiz’ dedik. Hem ziyaretçi sayılarını artırmayı hem de kişi başı geceleme harcamalarını yukarı yönlü çekmeyi hedefliyoruz. İkincisi ise Türkiye’yi jeopolitik konumu nedeniyle karşılaştığı ve gelecekte karşılaşabileceği krizlere karşı daha dayanıklı hale getirmekti. Geldiğimiz noktada, veriler göstermektedir ki bu stratejiyi sektörümüzle devlet olarak el birliğiyle başarıyla uyguluyoruz” ifadelerini kullandı.

Pandemi Öncesi Dönem Aşıldı

Turizm sektöründe, 2017’nin ilk 9 ayında 30 milyon 518 bin olarak devraldıkları ziyaretçi sayısının, 2019’da 41 milyon 565 bin ve 2023’te 45 milyon 230 bin olduğunu açıklayan Bakan Ersoy, “2024 yılı ilk 9 ayında ise 49 milyon 181 bin ziyaretçiye ulaşmayı hedefliyoruz. Böylelikle 2017-2024 döneminde %61,2, pandemi öncesi ve sonrası dönemi kapsayan 2019-2024 aralığında %18,3, geçen yılın ilk 9 ayına göre de %8,7 oranında bir artış söz konusu. Tüm bu gelişmeler ışığında yıl sonu ziyaretçi hedefimizi 61 milyon olarak yukarı yönlü revize ediyoruz” şeklinde konuştu.

Bakan Ersoy, ilk 9 ayda 5.5 milyon ziyaretçi sayısıyla Rusya Federasyonu’nun birinci, 5.2 milyon ile Almanya’nın ikinci ve 3.7 milyon ile Birleşik Krallık’ın üçüncü sırada yer aldığını belirtti. Ortalama kalış sürelerinde ise 2017’de ilk 9 ayda 11.5 gün, 2019’da 10.8 gün olarak gerçekleştiğini hatırlatan Bakan Ersoy, “Pandemi öncesinde bu süre 13.5-14 gün arasına kadar çıkmıştı, 2024 yılında ilk 9 aylık veri 10.6 gün olarak gerçekleşmiş durumda. Yıl sonu tahmini de 10.6-10.7 gün civarında olacak gibi görünüyor. Bu durum aslında normalleşme göstergesi ve sağlıklı bir ilerleme işareti, ilerleyen yıllarda bu sürelerin aşağıya doğru inmesi bekleniyor” dedi.

Kişi başı gecelik harcamalara da dikkat çeken Bakan Ersoy, “Yeni stratejiden önce yabancı ziyaretçilerin kişi başı gecelik harcamaları 2017’nin ilk 9 ayında 83 dolar, 2019’da 87 dolar, 2023’te 101 dolar, 2024’te ise 107 dolara yükseldi. Yani 2018 itibarıyla nitelikli ziyaretçi hedefimize uygun olarak kişi başı gecelik harcama gelirlerimizi artırmaya devam etmişiz” ifadelerini kullandı. Turizm gelirlerinin 2017’de 24.6 milyar dolar, 2019’da 33.8 milyar dolar, 2023’te 44 milyar dolar, 2024’ün ilk 9 ayında ise 46.9 milyar dolar olduğunu belirten Ersoy, “Üçüncü çeyrekte 23.2 milyar dolar gelir elde ettik. Bu rakam, bir çeyrekte elde edilen en yüksek turizm geliri olarak kayıtlara geçti” şeklinde konuştu. Toplantının ardından TÜROB’un geleneksel öğle yemeğine katılan Bakan Ersoy, turizm rakamlarının yüzlerini güldürdüğünü vurgulayarak, “Bu çeyrek döneminde 23.2 milyar dolar gelir elde ettik. Bu, bir çeyrekte elde edilen en yüksek turizm geliri olarak tarihe geçti” ifadelerini kullandı.

Haydarpaşa ve Sirkeci Garı: AVM ve Otel Olmayacak

Bakan Ersoy, Haydarpaşa ve Sirkeci Garı projelerine ilişkin de önemli bilgiler paylaştı. Ersoy, “Ağustos 2024’te Haydarpaşa ve Sirkeci Gar bölgeleri geçici süreyle Kültür ve Turizm Bakanlığına devredildi. Bakanlık olarak, Haydarpaşa ve Sirkeci Boğazın Birleştirici Gücü Gar-Kültür-Sanat Projesiyle ilgili çalışmalarımıza hızla başladık” dedi. İlk etapta, Prof. Dr. Luca Molinari, Prof. Dr. Zeynep Ahunbay, Prof. Dr. Feridun Çılı, Han Tümertekin, Beral Madra ve Türkiye Tasarım Vakfından oluşan bir danışma kurulu oluşturduklarını belirten Ersoy, proje bölgesinde yürütülen çalışmalara ilişkin şu bilgileri verdi: “Öncelikle Haydarpaşa Garı kompleksindeki atıl durumdaki tescilli eski eser yapılar aslına uygun bir şekilde restore edilecek. Hem Haydarpaşa’da hem de Sirkeci’de tren hizmet vermeye devam edecek, kültürel ve sanatsal etkinlikler düzenlenecek, millet bahçeleri oluşturulacak ama burada asla AVM ve otel yapılmayacak. Hedefimiz, 2026 Ekim’de Haydarpaşa ve Sirkeci kültür vadilerini İstanbullulara kazandırmak” diye konuştu.

Yurt Dışına Gidenler Arttı, Harcamalar Geriledi

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), bu yılın temmuz-eylül dönemine ait turizm istatistiklerini açıkladı. Yurt içinde ikamet eden vatandaşların, yurt dışında gerçekleştirdikleri ziyaretlerdeki harcamaları, geçen yılın aynı çeyreğine göre %22,5 azalarak 1 milyar 874 milyon 216 bin dolar oldu. Bu harcamaların 1 milyar 517 milyon 780 bin doları kişisel harcamalar, 356 milyon 436 bin doları ise paket tur harcamaları oluşturdu. Bu çeyrekte yurt dışını ziyaret eden vatandaş sayısı, bir önceki yılın aynı dönemine göre %10,3 artarak 3 milyon 286 bin 105 kişi oldu. Bu kişilerin kişi başı ortalama harcaması ise 570 dolar olarak gerçekleşti.

Eresin: Turizmde Yetişmiş Eleman Açığı Devam Ediyor

Türkiye Otelciler Birliği (TÜROB) tarafından düzenlenen geleneksel öğle yemeği, Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy ile sektör temsilcilerinin katılımıyla gerçekleştirildi. Yemekte konuşan TÜROB Başkanı Müberra Eresin, İstanbul’da eylül ayında doluluk oranlarının %82, ilk 9 ayda ise %65,7 seviyesinde olduğunu açıkladı. Sektörde istihdam sayısının 1,5 milyon kişiye ulaştığını belirten Eresin, “Sektör, toplamda ulaştığı payıyla lider konuma yükseldi. Beklentimiz, istihdamın 1,7 milyon kişiye ulaşması. Ancak yetişmiş eleman açığı hala devam ediyor” dedi. Turizm yasasına da değinen Eresin, “Mevzuatın bazı alanlarda dar kalması nedeniyle sıkıntılar yaşıyoruz. Ancak bunların da Bakanımızın desteğiyle çözüleceğine inanıyoruz” diye konuştu.