Küresel Ekonomik Dalgalanma ve İnşaat Sektörüne Etkisi

Türkiye Müteahhitler Birliği’nin (TMB) yayımladığı detaylı analiz raporunda, küresel korumacı politikaların giderek güçlendiği ve finansman risklerinin yükseldiği zorlu bir dönemde inşaat sektörünün yurtdışında büyüme trendini sürdürdüğü vurgulandı. Türk inşaat firmaları, şu ana kadar 137 ülkede toplam 12 bin 505 projeyi başarıyla tamamlayarak toplamda 535,3 milyar dolar değerinde işler gerçekleştirdi. 2025 yılının ilk çeyreğinde özellikle Türkmenistan, Libya ve Irak gibi ülkelerde yeni projeler üstlenme konusunda yoğun bir hareketlilik gözlemlendi. Ayrıca, Ukrayna’nın yeniden imarı sürecinde Türk müteahhitlerinin önemli roller üstleneceği ve Kiev’de düzenlenen Türkiye-Ukrayna Yeniden İnşa Görev Gücü toplantısında bu işbirliklerinin detaylandırıldığı bildirildi.

Yeni Proje Geliştirme Konusunda Artan Tereddütler

Raporda, inşaat sektörünün iç piyasada karşılaştığı başlıca sorunlar arasında yüksek maliyetler, nitelikli iş gücü eksikliği ve kamu yatırımlarında yaşanan yavaşlamanın ön plana çıktığı belirtildi. TÜİK verilerine göre, şubat ayında inşaat üretimi aylık bazda %0,3 oranında azalma gösterirken, yıllık bazda %12,7 oranında artış kaydetti. Ayrıca, İnşaat Maliyet Endeksi şubat ayında yıllık bazda %23,94 artışla Kasım 2020’den bu yana en düşük artış oranını gösterdi. Türkiye inşaat sektörünün güven endeksleri de yılın ilk çeyreğinde ciddi anlamda gerileme yaşadı. Bu durum, özellikle yeni projelerin başlatılmasında yaşanan güçlükleri ve artan tereddütleri açıkça ortaya koyuyor.

Kamu Projelerinde Vergi İndirimleri ve Finansal Destek Talebi

Türkiye Müteahhitler Birliği Başkanı Erdal Eren, kamu projelerinde faaliyet gösteren müteahhitlerin finansal açıdan ciddi zorluklar yaşadığını dile getirerek, özellikle Gelir ve Kurumlar Vergisi tevkifat oranının %2’ye indirilmesi çağrısında bulundu. Eren, ayrıca, sektörün sürdürülebilirliği açısından tasfiye hakkının tanınmaması halinde en azından vergi yüklerinin hafifletilmesinin sektörün nefes almasını sağlayacağını vurguladı. Bu öneriler, sektördeki mali yüklerin hafifletilmesine ve projelerin devamlılığının sağlanmasına yönelik önemli adımlar olarak görülüyor.

Konut Pazarında Güncel Durum ve Yabancılara Satışlar

Raporda, ipotekli konut satışlarının artış gösterdiği halde, ilk el konut satışlarında önemli bir düşüş yaşandığı belirtildi. Yüksek faiz oranları ve artan inşaat maliyetleri nedeniyle reel anlamda konut alım gücünün azaldığı, bunun da satışların büyük ölçüde ikinci el piyasaya kaymasına neden olduğu ifade edildi. Ayrıca, yabancılara yapılan konut satışlarının Mart ayında %11,5 oranında gerilediği ve yılın ilk çeyreğinde toplamda %19,5 oranında azalma yaşandığı açıklandı. Bu durum, döviz kurları ve faiz oranlarındaki değişikliklerin, ülke ekonomisine ve gayrimenkul piyasasına olumsuz yansıdığını gösteriyor.