Türkiye metal sanayi ihracatı, mart ayında değer, miktar ve birim fiyat bazında kaydedilen tüm göstergelerde dikkat çekici bir yükseliş sergileyerek sektörde olumlu bir performansa imza attı. İstanbul Demir ve Demir Dışı Metaller İhracatçıları Birliği (İDDMİB) tarafından yayınlanan TR-METALENDEKS verileri, sektörün küresel tarifelere ve durgunluk sinyallerine karşı dirençli bir tablo sunduğunu gösteriyor.

Mart ayında metal sanayi ihracat değer endeksi, şubat ayındaki 151,7 puandan 168,94 puana yükselirken, birim değer endeksi de 123,0 puandan 125,19 puana çıktı. Ayrıca miktar endeksi 123,3 puandan 134,95 puana çıkarak yeniden bir yükseliş trendine girdi. Ortalama ihracat birim fiyatları ise 4,60 dolar/kg’dan 4,68 dolar/kg’a ulaşarak sektörün rekabetçiliğini artırdı.

ABD Tarife Politikaları ve TL’deki Değer Kaybı

Mart ayı boyunca, ABD’nin başta alüminyum ve çelik olmak üzere çeşitli metallere uyguladığı yüzde 25’lik ithalat vergileri, piyasalarda ciddi bir belirsizlik yarattı. Bu dönemde ABD doları, mart ayı sonunda 41,4 TL’ye kadar yükselerek, TL’deki sert değer kaybı finansal şokla birleşti. Merkez Bankası’nın sıkılaştırma adımları neticesinde faiz oranları önemli ölçüde arttı ve ticari kredi faizleri yıllık bileşik yüzde 60 seviyesine kadar yükseldi. Bu durum, ihracatçıların finansmana erişimini zorlaştırarak sektörde ek zorluklar yarattı.

Bayram Tatili ve Piyasalardaki Belirsizlikler

Mart ayındaki uzun bayram tatili, ihracat faaliyetlerinde yavaşlama etkisi yarattı. Bu süreçte piyasalarda tarife kaynaklı kaotik ortam ve fiyat belirsizlikleri öne çıktı. Bu gelişmeler, ihracatçılar için zorlu bir dönemi işaret ederken, endekslerdeki artış ise sektörün esnekliğini ve adaptasyon kabiliyetini gözler önüne serdi.

İkinci Çeyrek İçin Beklentiler

İDDMİB’e göre, yılın ikinci çeyreğinde ihracat performansını en çok etkileyecek unsur, ABD’nin uygulamaya koyduğu yeni tarifeler ve bu tarifelere karşı diğer ülkelerin geliştireceği müzakere stratejileri olacaktır. ABD-Çin gerginliği başta olmak üzere korumacılığın yaygınlaşması, sektör için belirsizlik yaratmaya devam ediyor.

Küresel Metal Sanayinde Durağanlık Sinyalleri

Küresel metal sanayinde mart ayında da daralma sürdü. Üretim PMI verisi, 48,2’den 48,0 puana düşerken, siparişler 48,3’ten 48,9 puana yükseldi. Avrupa’da ise metal sanayi üretim PMI verisi, 46,3’ten 47,8’e çıkarak sınırlı bir iyileşme gösterdi. Ancak siparişlerde herhangi bir artış gözlemlenmedi.

Beklenti Anketi: Toparlanma Sinyali Yok

İDDMİB’in beklenti anketine göre, ihracat siparişlerinde mart ayında sınırlı bir düşüş yaşanırken, fiyat baskısı ve müşteri taleplerindeki zorluklar devam etti. Kar marjlarında gerileme yavaşlasa da, siparişlerin tahsilat sürelerinde uzama gözlemlendi. Yurtiçinde sıkı para politikası ve finansal şokun etkileri net şekilde hissedilirken, ham madde ve girdi stokları yatay seyretti, nihai ürün stokları ise üst üste ikinci ayda sınırlı artış gösterdi. Üretimdeki azalma ise sipariş düşüşlerinin doğrudan bir sonucu olarak yorumlandı.