Nurdoğan A. ERGÜN

Kuzeyde devam eden Rusya-Ukrayna savaşı ve güneyde İsrail’in Filistin’e karşı uyguladığı abluka, Orta Doğu’daki savaşların yol açtığı dramlarla birleşerek, dünya genelinde ekonomik hayatı derinden etkilemeye devam ediyor. Bu savaşlar neticesinde söz konusu bölgelere olan ticarette ciddi düşüşler yaşanırken, orduların artan giyim ve teçhizat ihtiyacı, askeri tekstil ürünlerine olan talebi de önemli ölçüde artırıyor. Yaklaşık 50 milyar dolarlık bir iş hacmi yaratan Türk tekstil sanayi, daralan küresel pazara rağmen ihracatta pazarını korumaya çalışırken, sahip olduğu kabiliyetle savunma sanayi için yenilikçi çözümler geliştirmekte. Yerli teknolojiyle geliştirilen radarlara yakalanmayan gizlenme kumaşlarından kurşun geçirmez kumaşlara kadar, Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK) personeli üniformalarından tank çadırlarına kadar savunma sanayinin hemen her alanına yerli üretimle destek veren sektör, ABD, Ukrayna, Katar gibi birçok ülkenin ordusuna da ürün tedarik ediyor.

Türkiye’de yaklaşık 2,5 milyar dolarlık teknik tekstil ihracatı bulunurken, küresel teknik tekstil ihracatının ise yaklaşık 124 milyar dolar olduğu bildiriliyor.

Berteks, TSK için paraşüt kumaşı üretiyor

Berteks Tekstil, Türk Silahlı Kuvvetleri ile imzaladığı “Stratejik İş Birliği Anlaşması” çerçevesinde paraşüt kumaşları geliştiriyor. Firma, farklı kullanım alanları için tasarlanmış paraşüt kumaşlarının yanı sıra elektromanyetik kalkanlama kumaşları, alev almayan ve ses emen kumaşlar gibi geniş bir ürün yelpazesini de tanıtmaktadır. Hem ev tekstili hem de teknik tekstil alanında yenilikçi ürünler sunan Berteks, iplikten kumaşa kadar tüm üretim süreçlerini kendi bünyesinde barındırıyor. Taşıt tekstillerinden paraşüt kumaşlarına, akustik, termal ve yanmaz kumaşlara kadar birçok inovatif ürün ürettiklerini belirten Berteks Tekstil Yönetim Kurulu Başkanı Berk Noyan, hem ev tekstilinde hem de teknik tekstilde yüksek üretim kabiliyetine sahip olduklarını ifade etti. Noyan, şu sözleri kaydetti: “TSK ile imzaladığımız ‘Stratejik İşbirliği Anlaşması’ çerçevesinde paraşüt kumaşları geliştirmeye devam ediyoruz. Daha rekabetçi olabilmek adına inovasyon ve Ar-Ge çalışmalarına ağırlık veriyoruz. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’ndan onaylı 19. Yerinde Ar-Ge merkezimizde yürüttüğümüz çalışmalarla birçok yeni ürün geliştirdik. Özellikle imzaladığımız SİA anlaşmasının bizim için iyi bir başlangıç noktası olduğunu düşünüyoruz. Yaklaşımımız standart ürünler geliştirip müşteri beklemek değil, daha önce yapılmamış ya da ithal edilen ürünleri proje ortaklarımızla birlikte geliştirip Türk savunma sanayisine destek olmak istiyoruz. Kompozit alanında kullanılan tekstil malzemeleri de ilgi alanımızda ve bu alanda da çalışmalar yürütüyoruz.”

Ukrayna ve Katar ordularının askeri üniforma ve kamuflajları Batman’da üretiliyor

Son yıllarda yatırımlarını savunma sanayi alanına yönlendiren Özman Tekstil, askeri kıyafetler, üniformalar ve her türlü teçhizat üretimi yapmaktadır. Son altı yıldır savaşların mevcut tedarik koşullarını değiştirmesiyle bu alana odaklanan firmanın merkezi İstanbul’dur. Ancak, Diyarbakır’da 25 bin metrekarelik tam entegre bir tesis bulunduran Özman, burada iplikten örgüye, dokumadan boyahaneye ve nihayet konfeksiyona kadar entegre üretim gerçekleştirmektedir. Diyarbakır fabrikasında kendi enerjisini de üretebilen Özman’ın Batman’da da bir fabrikası bulunmaktadır. TSK’nın onaylı tedarikçisi olan Özman, Jandarma Genel Komutanlığı ve Kara Kuvvetleri Komutanlığı’na hem kumaş, hem kıyafet hem de eldiven, bere gibi yan ürünler tedarik ettiğini belirten Özman Tekstil’in yetkilisi Büşra Özman, “Firma, askeri içlikten kamuflaj kıyafeti ve askeri çanta gibi hem iç hem de dış giyim ürünleri sağlıyor. Yurt dışında da Ukrayna ve Katar ordularıyla çalışıyoruz, üretimimizin yüzde 60’ını askeriyeye, yüzde 40’ını da sivil müşterilere yapıyoruz. Firmanın aylık üretim kapasitesi ise 250 bin adettir.” dedi. Savaşların getirdiği zorluklara rağmen, ihracattan gelen talebin arttığını belirten Özman, sadece askeri değil, polis üniformalarına da talebin yükseldiğini vurguladı.

Artar, lisanslı üretimle marka değeri yaratıyor

Merter’de 30 yıldır faaliyet gösteren Artar Tekstil, Hürkuş, Anka3 gibi Türk savunma sanayinin önde gelen markalarının lisanslı üretimini gerçekleştiriyor. Türk ordusuna askeri kıyafetler de üreten firma, özellikle lisanslı ürünleriyle dikkat çekiyor. “Yerli ve milli savunma sanayi markalarımızın güçlenmesine katkı sunuyoruz.” diyen Artar Tekstil’in şirket ortağı Sıddık Artar, “Yerli ve milli ürünlerimizin tanıtımına ve halkımızın onları severek giymesine yardımcı oluyoruz. Ürünleri markalaştırarak lisanslı bir şekilde halkın kullanımına sunuyoruz.” şeklinde konuştu. Son bir yıldır TUSAŞ için lisanslı üretime başladıklarını belirten Artar, şunları ifade etti: “Silahlı Kuvvetleri Güçlendirme Vakfı ve Savunma Sanayi Başkanlığı için kıyafetler üretiyoruz. Yani biz, savunma sanayinin destekleyici bir unsuru olarak varız. Kullandığımız kumaşların kalitesi markayı temsil ediyor. Yetişkin grubuna hitap ediyoruz ve gençlerin ilgisi oldukça yoğun. Örneğin, uçak motoru markasıyla tişört üretiyoruz ve gençler bunu severek alıyor.” Üretim gruplarında tişört, sweat, mont gibi ürünlerin bulunduğunu kaydeden Artar, ürünlerin perakende satış fiyatının 500 TL ile 2 bin TL arasında değiştiğini açıkladı. Artar, “Birinci hedefimiz çok para kazanmak değil, öncelikle bu ürünleri halkımıza tanıtmak, ardından mutlaka arkası gelecektir.” dedi. Üretimin yüzde 25-30’unu bu alana ayıran firma, dünya genelindeki birçok ülkeye de ihracat yapmaktadır.