Özbekistan’da Büyük Yatırımcı Olarak Tanınıyordu
Türkiye’nin köklü tekstil şirketlerinden Bursel, uzun süredir faaliyet gösterdiği ve önemli yatırımlar yaptığı Özbekistan’a karşı açtığı devasa tahkim davasını kaybetti. Bu dava, Türkiye ile Özbekistan arasındaki ekonomik ilişkilerde önemli bir dönüm noktası oluşturdu. Yaklaşık 8 yıldır devam eden hukuki süreç, bugün resmen sona erdi ve Türk şirketi büyük bir maddi kayıpla karşı karşıya kaldı.
Yüksek Miktarda Tazminat Talebi ve Mahkeme Kararı
Türk şirket Bursel Tekstil, Özbekistan Devleti’nden yaklaşık 700 milyon dolar tutarında tazminat talep etmişti ki bu tutar güncel kurla yaklaşık 27 milyar lira seviyesine ulaşmaktadır. Ancak Uluslararası Yatırım Uyuşmazlıkları Çözüm Merkezi (ICSID) tahkim kurulu, Bursel’in bu iddialarını kabul etmeyerek, davayı Özbekistan lehine karara bağladı. Özbekistan Adalet Bakanlığı tarafından resmi olarak yapılan açıklamada, Türk şirketinin 2017 yılında ülkede yaptığı yatırımların hükümet tarafından kamulaştırıldığı iddialarının reddedildiği belirtildi.
Türk Yatırımcıların Özbekistan’daki Etkisi ve Gelişimi
Bursel Tekstil, Orta Asya bölgesinde faaliyet gösteren ilk ve en büyük Türk tekstil şirketlerinden biri olmanın gururunu yaşıyor. Yönetim Kurulu Başkanı Burhan Enuştekin önderliğinde, şirket, bölgedeki yatırımlarını hızla artırmış ve Özbekistan’da önemli bir ekonomik güç haline gelmişti. Enuştekin, Anadolu’ya göç etmiş atalarının izlerini araştırırken, Sovyetler Birliği döneminde kurulan fabrikalar ve işletmeler sayesinde bölgedeki varlığını güçlendirdi. 1990’lı yıllarda başlatılan yatırımlar neticesinde, şirket yaklaşık 3 bin çalışan istihdam ederken, 2000’li yılların başında bu sayı 6 bine kadar yükselmişti.
Özbek Hükümeti ve Türk İş İnsanlarının İlişkileri
Özbekistan hükümeti, Türk yatırımcıların ülke ekonomisine katkılarından dolayı büyük takdir görmüş ve bu destekleri taçlandırmak amacıyla özel pul bastırmıştı. Bu pul, Türk yatırımcıların Özbekistan’daki gelişimine ve karşılıklı işbirliği ruhuna olan saygıyı simgeliyordu. Ancak, 2017 yılında taraflar arasında ciddi anlaşmazlıklar yaşanmaya başladı. Hükümet, Türk şirketinin yatırımlarını kamulaştırma kararı aldı ve bu karar, iki taraf arasındaki ilişkileri derinden sarstı.
Geleceğe Dair Tahkim ve Hukuki Süreçler
Yıllar süren hukuki mücadele sonunda, Özbekistan mahkemeleri ve tahkim kurulları, Türk şirketinin iddialarını kabul etmeyerek, devlet lehine karar verdi. Bu gelişmeler, Türk yatırımcılar ve iş dünyası için önemli bir uyarı niteliği taşıyor. Aynı zamanda, bölgedeki yatırım ortamının karmaşıklığını ve hukuki risklerini de gözler önüne seriyor.