Ticaret Savaşları ve Emita Piyasaları Üzerindeki Etkileri
ABD Başkanı Donald Trump‘ın tarifelerle ilgili yaptığı açıklamalar ve diğer ülkelerden gelen misilleme duyuruları, ticaret savaşlarının daha da derinleşebileceğine dair endişeleri artırdı. Bu durum, dünyanın en büyük ikinci ekonomisi olan Çin’den gelen ekonomik verilerin emtia piyasası üzerindeki etkisini daha da belirgin hale getirdi. Analistler, Çin’deki iç talepte yaşanan zayıflığın, ülke ekonomisi için önemli bir risk unsuru olduğunu vurgularken, yerel yönetimlerin borç riskleri ve gayrimenkul sektöründeki dalgalanmaların Çin‘in ekonomik görünümünü olumsuz etkilediğini belirtiyor.
Ayrıca, Çin’in ihracatındaki artış, yılın ilk iki ayında ABD’nin ticari tarifeleri artırması ve ticaret savaşlarına dair endişelerin etkisiyle yavaşladı. Ancak, hükümetin bankaları kişisel tüketim kredileri vermeye teşvik edeceğine dair gelen haberler, iç tüketimi artırma yönünde atılacak adımlar emtia piyasasında olumlu bir etki yarattı. Çin’deki olumlu ekonomik veriler de emtia piyasasına pozitif yansırken, bu durum, artan ticaret savaşları nedeniyle zayıflayan talep konusundaki endişeleri dengelemeye yardımcı oldu.
Küresel talep endişelerinin ham petrol fiyatlarını olumsuz yönde etkilediği gözlemlenirken, Çin’in ABD tarım ürünlerine yönelik ithalat kısıtlamaları tahıl fiyatları üzerinde baskı oluşturdu. Analistler, küreselleşmenin gerilemesi ve korumacı politikaların öne çıkmasının enflasyonist baskıları artırabileceğini ve endüstriyel metaller, enerji ve tarım ürünlerine uzun vadeli talebi yükseltebileceğini ifade ediyor.
Değerli Metallerdeki Artış
Değerli metaller sert yükseldi ABD Başkanı Trump’ın tarife planlarına dair belirsizlikler, ekonomik büyümeye ilişkin kaygıları artırarak güvenli liman olan altın talebini yükseltti. Trump’ın politikaları ve artan jeopolitik gerilimler, gümüş fiyatlarını da yukarı yönlü etkiledi. Başkan Trump’ın otomobil endüstrisini “kurtaracaklarına” dair ifadeleri ise paladyum ve platin fiyatlarını destekleyen önemli gelişmeler arasında yer aldı. Bu bağlamda, yılın ilk çeyreğinde ons bazında değerli metallerin fiyatları altında yüzde 19,1, gümüşte yüzde 18, platinde yüzde 10,2 ve paladyumda yüzde 8,2 artış gerçekleşti.
Baz Metallerdeki Değişim
Baz metallerde bakır fırtınası esti Çin’de açıklanan makroekonomik veriler, endüstriyel faaliyetlerde bir iyileşme olduğuna dair sinyaller vermesiyle baz metal fiyatlarını olumlu yönde etkiledi. Ülkedeki ekonomik destek kapsamında beklenen ek teşvik önlemleri ve stratejik rezervlerin artırılması yönündeki adımlar da fiyatların yükselmesine katkıda bulundu. Trump’ın Kongre’deki konuşmasında bakır ithalatına yüzde 25 oranında gümrük vergisi uygulanabileceği açıklaması, bakır fiyatlarındaki yükselişin en önemli nedenleri arasında yer aldı.
Baz metallere bakıldığında ise tezgah üstü piyasada libre bazında fiyatlar, bakırda yüzde 26, kurşunda yüzde 3,2, nikelde yüzde 3,6 artış gösterirken, alüminyumda yüzde 0,8, çinkoda ise yüzde 4,5 azalma yaşandı. Bakırın libresi, 5,33 dolarla rekor seviyeye ulaştı.
Enerji Piyasasındaki Durum
Enerji tarafında Brent petrol negatif ayrıştı Enerji piyasasında, yılın ilk çeyreğinde Brent petrolün varil fiyatı yüzde 0,2 düşüşle tamamlanırken, New York Ticaret Borsası’nda işlem gören doğal gazın İngiliz Termal Birimi (MMBtu) cinsinden fiyatı yüzde 13,4 artış gösterdi. Brent petrol fiyatlarındaki düşüşte, Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü (OPEC) ve bazı OPEC dışı üretici ülkelerin üretim artırma planlarının yanı sıra, ABD’nin uyguladığı gümrük vergilerinin yarattığı talep endişeleri etkili oldu.
Uluslararası Enerji Ajansı, bu yıl 600 bin varil arz fazlası öngörürken, Rusya’nın enerji altyapılarına yönelik saldırıları 30 gün süreyle durdurmayı kabul etmesi de fiyatlardaki düşüşte önemli bir rol üstlendi.
Tarım Ürünlerindeki Farklılıklar
Tarım grubunda kahve ve soya fasulyesi pozitif ayrıştı Chicago Ticaret Borsası’nda kile başına fiyatlar, buğdayda yüzde 2,6, mısırda yüzde 0,3, pirinçte yüzde 5,2 azalırken, soya fasulyesinde yüzde 0,4 artış kaydedildi. ABD’de faaliyet gösteren emtia borsası Intercontinental Exchange’de libre bazında fiyatlar, kahvede yüzde 18,8 artarken, şekerde yüzde 2, pamukta yüzde 2,3 azalma görüldü. Kakaonun ton başına fiyatı ise yüzde 32,3 geriledi. Kahvenin libre fiyatı, 4,2995 dolarla rekor seviyeye ulaştı.
Çin’in ABD’den ithal ettiği birçok tarım ve gıda ürününe yönelik ithalat vergilerinin artırılması, buğday, mısır ve pirinç fiyatlarının düşmesine neden oldu. Ülkenin mısır ithalatındaki azalma, talep endişelerini daha da artırdı.