Recep ERÇİN’in Romanya Ziyareti
Yıllar önce Koç Topluluğu şirketlerinden Arçelik’in satın aldığı Arctic beyaz eşya üretim tesisini ziyaret etmek amacıyla Romanya’ya gitmiştim. Bu ziyaretim sonrasında, çeşitli konularda yapılan basın toplantıları için birkaç kez daha bu güzel ülkeyi ziyaret etme fırsatım oldu. Ancak son ziyaretimizi, Bimed Yönetim Kurulu Üyesi Mustafa Mertöz’ün daveti üzerine bir grup gazeteci ile birlikte gerçekleştirdik. Bimed, Piteşti’de İstanbul’daki fabrikanın küçük bir kopyasını kurmuş durumda.
Romanya’ya tesis kurma fikri, özellikle Almanya gibi Avrupa ülkelerindeki müşterilerin “Üretiminizin bir kısmını Avrupa Birliği sınırlarına daha yakın bir yere taşıyın” önerisi üzerine ortaya çıkmış. Pandemi döneminde bu kararın faydalarını görmek de mümkün olmuş.
Ülkeden İthalat Destekleniyor
Piteşti’de yalnızca Bimed faaliyet göstermiyor. Üretim tesisine doğru yol alırken etrafta birçok tanıdık Türk firması ile karşılaştık. İşte bunlardan bazıları:
- Farplas
- Opsan
- Yıldız Entegre
- Martur
- Garanti BBVA
Türk firmaları, Romanya’da İspanyol sermayeli Türk bankası ile çalışmayı tercih ediyor. Mustafa Mertöz’ün verdiği bilgiler doğrultusunda, ülkedeki en büyük yabancı yatırımcıların Türkler olduğunu öğrendik. Mertöz, Romanya’nın stratejik bir konumda olduğunu vurgulayarak, “İmalat yapmak büyük bir avantaj. Çünkü Avrupa’nın büyük ülkeleri, yeni üye ülkelerden yapılan ithalatı destekliyor. Bu durum, Türk şirketlerini buraya çekiyor” dedi.
Bankalar Sanayicinin Yanında
Romanya’da kredi mevduat makasının, Türkiye’nin aksine mevduat lehine yüksek olduğunu belirten Mertöz, bankaların kredi vermekte daha istekli olduğunu ifade etti. “Bankalar, iş yapana ciddi destekler sağlıyor. Burada bankalar sanayicinin yanında. Ciddi bir sanayi kültürü var. Geçmiş dönem performansı, bankaların da firmaya bakış açısını güven anlamında çok değiştiriyor. Birçok bankada yöneticilerin Türk olması dikkat çekiyor. En büyük bankanın genel müdürü Türk. Buradaki bankacılar, Türkiye’den farklı bir yaklaşım sergiliyorlar çünkü kültür farklılıkları var” diye konuştu.
Piteşti’deki tesiste ürettikleri kablo rakorlarını, başta İngiltere ve Almanya olmak üzere Avrupa’nın çeşitli ülkelerine ihraç ettiklerini anlatan Mertöz, şu bilgileri paylaştı: “Burada asgari ücret 700 dolar. Biz ortalama bin dolar ücret veriyoruz. Türkiye’de de benzer bir durum söz konusu. 3 bin metrekare kapalı alan ve 20 bin metrekare arsa olmak üzere o dönem 7 milyon euro yatırımla burası kuruldu. 2019’da fabrikayı açtık. Tüm finans ve kalite sistemi Türkiye’den yönetiliyor. Burada çalışanlar iş sadakati konusunda oldukça iyiler. Personelin görgüsü de yüksek. Genel müdürümüz kadın. Ciro, 2 milyon euro ile başladı. Geçen yılı 5.3 milyon euro ile kapattık. Bu yıl hedefimiz ise 6 milyon euro.”
Doğu Avrupa’da Benzersiz Bir Firma
AB firması olmalarının, müşteriler için ciddi bir güvence sağladığını ifade eden Mertöz, “Alıcılar, Türkiye’deki siparişlerden farklı olarak KDV’yi peşin ödemek zorunda kalmıyorlar. Burada 100’e yakın ürün üretiliyor. Genellikle elektrik sektörüne yönelik çalışıyoruz. Doğu Avrupa’da Bimed benzeri bir firma yok. Enerji altyapısının daha önce kurulmuş olması sayesinde pazar oturmuş durumda. Avrupalılar pazarda hakim; Almanya, Fransa, İtalya… Makinelerde duruş süresi de burada oldukça düşük. Makine yatırımımız ise yaklaşık 4 milyon euro.” şeklinde konuştu.