Perakende Sektörünün Zorlukları ve Gelecek Beklentileri
Türkiye’deki perakende sektörü, cirolarının büyük bir kısmını indirimli satışlardan elde etmekte. Bu durum, sektördeki kârsızlığı artırırken, aynı zamanda perakendecilerin ciddi bir kan kaybı yaşamasına neden oluyor. Nefes haberine göre, önceki yıllarda yabancı turistlerin alışverişleri sektörde önemli bir yer tutarken, 2024’te bu alanda beklenen rakamlar elde edilemedi. İki yıl önce, perakende cirolarının yaklaşık %10’u turist alışverişlerinden geliyordu; ancak Türkiye’nin Avrupa’daki birçok ülkeye göre daha pahalı hale gelmesiyle bu oran %4 düzeyine geriledi.
Sektörün bu yılki ana gündemi yüksek kira maliyetleri ile şekillenecek. Yabancı kredi kartlarıyla 2023’te Türkiye’de gerçekleştirilen alışveriş ve para çekme işlemi sayısı 153 milyon 547 bin iken, 2024’ün ilk 11 ayında bu rakam 147 milyon 363 bine düştü. Türkiye’de yaklaşık 60 bin mağaza ile faaliyet gösteren perakende sektörünün öncelikli gündem maddeleri arasında yüksek kira maliyetleri ve hükümetin iç tüketimi sınırlayıcı politikaları yer alıyor.
Birleşmiş Markalar Derneği (BMD) Başkanı Sinan Öncel, markaların büyük bir kısmının adet satışlarının 2024’ün ilk yarısından itibaren daralmaya başladığını vurguladı. Temmuz-Ekim döneminde adet satışlarının ortalama %30-40 oranında düştüğünü, cirolardaki artışın ise enflasyon oranının altında kalmaya başladığını belirtti.
‘Kontrol edilemez fiyat artışı var’ diyen Öncel, daralma ile birlikte maliyetlerin de arttığına dikkat çekti. Öncel, “Kasım ayındaki indirimlere rağmen ciroda beklenen toparlanma gerçekleşmedi. Adet satışları yüksek olsa da, yapılan indirimler kârsızlığa yol açıyor. Maliyetlerde ve diğer giderlerde hiçbir şekilde düşüş olmaması dikkat çekici. Kira, perakendecilerin en önemli gider kalemlerinden biri. Ayrıca, ürün maliyetlerinde kontrol edilemez fiyat artışları gözlemleniyor. Tüm yıl boyunca perakendeciler sürümden kazandı; ancak bunu başaramayan markalar da kaybetti” şeklinde konuştu.
2025’te, vatandaşların ağırlıklı olarak temel ve zorunlu ihtiyaçlarına bütçe ayıracağına dikkat çeken Öncel, perakende sektöründe bir daralma yaşanacağına ve bölgesel problemler olursa turist satışlarının da olumsuz etkileneceğine sözlerine ekledi.