Okul Alışverişi ve Velilerin Endişeleri

Okulların açılmasına sayılı günler kala, okul alışverişi telaşının hız kazandığını belirten Türkiye Esnaf ve Sanatkârları Konfederasyonu (TESK) Genel Başkanı Bendevi Palandöken, bu dönemde ailelerin karşılaştığı zorluklara dikkat çekti. “Okulların açılmasına az bir zaman kaldı ve bu nedenle telaş da başladı. Ailelerin alması gereken okul kıyafetleri, eşofmanlar ve çocuklarının gideceği okula özgü özel kıyafetler bulunuyor. Bu yıl 19 milyon çocuğumuz okula başlayacak, ancak bazı okullar kıyafetleri yalnızca belirli mağazalardan temin etmeleri yönünde yönlendirme yapıyor. Bu durum, hem ürün kalitesinin düşmesine hem de fiyatların artmasına neden oluyor. Örneğin, 2 bin 500-3 bin TL’ye bir okul kıyafeti almak zorunda kalıyorlar. Oysa daha önce ailelerin bütçelerine uygun şekilde pazarlık yaparak, piyasa araştırması yapabilmeleri için serbest kıyafet uygulamasına geçilmişti” dedi.

Haksız Rekabet ve Tek Tip Kıyafetler

Palandöken, okul kıyafetlerinin yalnızca tek bir noktada satılmasının haksız rekabete yol açtığını vurgulayarak, “Okul kıyafetlerinin tek bir yerde değil, farklı yerlerde satılması gerekiyor. Öğrencilerin hangi okulda okuduğunu gösteren bir sembolün yakalarında olması sağlanmalı. Bu sayede, mecburi bir fiyat oluşumunun önüne geçilebilir. Eğer bir müşteri mecbur kalıyorsa, başka yerden alamaz mantığıyla hareket edilirse, haksız rekabet kaçınılmaz olur. Ayrıca, defter, kalem, silgi, çanta ve suluk gibi diğer okul araç gereçlerinin de fiyatları oldukça yükselmiş durumda. Sadece kıyafetler 2 bin 500 TL’den başlayınca aileler zor durumda kalıyor. Bazı okulların kıyafet masrafları ise 3-5 bin TL’yi geçebiliyor. Veliler, bu kıyafetleri alırken çocuklarının sağlığı için sentetik olmamasına özen gösteriyor. Ancak bu durum, fiyatlardaki birlikteliğin sağlanmasını yani rekabetin ortadan kalkmasını ve belirli, çok da kaliteli olmayan ürünleri alma zorunluluğunu getiriyor” şeklinde konuştu.

Piyasa Üzerindeki Etkiler ve Çözüm Önerileri

Okula başlayacak 19 milyon öğrencinin piyasa için kritik bir öneme sahip olduğunun altını çizen Palandöken, “Tüm piyasa, eğitim-öğretim sezonunu bekliyor. Anlaşmalı olmayan ve okul kıyafeti satan esnaflar ise büyük sıkıntılar yaşıyor. Biz tek tip kıyafet istemiyoruz; her okul için yakasında amblemi olan bir kıyafet olmalı. Ancak kalitesini aileler ve bütçeleri belirlemeli. Böyle bir yaklaşım, aileleri zor duruma sokmamalı ve çocukların hevesini kırmamalı. Bu konuda Milli Eğitim Bakanlığımız ve okul aile birlikleri, piyasa fiyat analizlerinin düzgün bir şekilde yapılarak, ihtiyaçların karşılanmasına yönelik tedbirler almalı. Uygulanan politikalar, fiyat istikrarını bozucu, aileleri huzursuz edici ve çocukların motivasyonunu düşürücü bir hale geliyor. Bu soruna bir an önce çözüm bulunmalı. Serbest kıyafet uygulaması ile aileler, hangi mağazadan, hangi ürünün bütçelerine uygun olduğunu seçebilmelidir. Çocuklarımızın ve ailelerinin bu konudaki rahatsızlıklarının giderilmesi büyük önem taşıyor” ifadelerini kullandı.