NASA’nın Boeing ile iş birliği içinde geliştirdiği Starliner uzay aracı, Uluslararası Uzay İstasyonu’na (ISS) gerçekleştirdiği deneme uçuşu sırasında beklenmedik teknik sorunlarla karşılaştı. 5 Haziran’da fırlatılan uzay aracı, ISS’ye doğru yola çıkan astronotlar Sunita Williams ve Butch Wilmore’ı taşıyordu. Başlangıçta 8 gün sürmesi planlanan bu görev, itici takımlarda tespit edilen sızıntılar ve çalışmayan roket motorları nedeniyle iki aydan fazla bir süre uzayda mahsur kalmalarına sebep oldu.
NASA yetkilileri, Starliner’ın tahrik sistemindeki arızaların nedenini anlamak için yoğun bir çaba içerisindeler. Aracın motorları, yeryüzünde yapılan testlerde sorunsuz çalışırken, uzayda yaşanan bu beklenmedik sorunlar mühendislerin kafasını karıştırmış durumda. Bu nedenle, astronotların Dünya’ya kısa süre içinde dönmesi şu an için pek mümkün görünmüyor.
“Çoğu insan mahsur kaldıklarını düşünüyor ama durum öyle değil” ifadesini kullanan Ken Kremer, Florida merkezli SpaceUpClose haber sitesinin kurucusu olarak, uzay görevlerini takip edenlerin gözünde önemli bir noktaya parmak basıyor. Kremer, “Oradaki astronotlar gayet mutlu. Çoğu insan mahsur kaldıklarını düşünüyor ama durum öyle değil” diyerek yaşanan olayların abartılmaması gerektiğini vurguladı. Ayrıca, “Yaşanan sorunları küçümsemiyorum ama zaten bu misyon en başta sekiz gün olarak planlanmış olamazdı. İki astronot da daha önce altı aylık görevlerde yer aldılar ve bu defa daha uzun bir görev için yollanmaları gerekirdi” şeklinde ekledi.
Şubat 2025’e kadar ISS’de kalabilirler şeklinde bir uyarıda bulunan NASA, eğer Williams ve Wilmore Starliner ile geri dönemeyecek olurlarsa, SpaceX’in Crew Dragon uzay aracı ile geri getirmeyi değerlendiriyor. Ancak bu durumda, astronotların Şubat 2025’e kadar ISS’de kalmaları gerekebilir. ISS’teki mevcut durum, uzay istasyonunun operasyonlarına zarar vermese de, ek astronotların varlığı daha fazla iş yapılmasını sağlarken aynı zamanda stokların daha hızlı tükenmesine neden oluyor. Astronotlar bu süreçte bilimsel deneyler yapıyor, uzay giysilerini tamir ediyor ve istasyonun bakımını üstleniyorlar.
Daha önce de mahsur kalan astronotlar olmuştu geçmişte, uzayda mahsur kalan astronotlar örneği olarak dikkat çekiyor. Örneğin, Sovyet kozmonot Sergey Krikalyov, 1991’de Mir uzay istasyonunda planlanandan çok daha uzun süre kalmak zorunda kalmıştı. Ancak, Starliner’daki mevcut durumun herhangi bir paniğe neden olmadığı ve NASA’nın astronotları güvenli bir şekilde geri getirmek için tüm gayretini sarf ettiği belirtiliyor.