Merkez Bankası’nın Faiz Artışının Konut Kredilerine Yansıması
Hamide HANGÜL tarafından yapılan açıklamalara göre, Merkez Bankası’nın yaklaşık bir yıl aradan sonra gerçekleştirdiği 350 baz puanlık faiz artışı, konut kredisi faiz oranlarını da etkiledi. Bu artış, hafta başından itibaren bankalar tarafından bankadan bankaya değişen oranlarda yansımaya başladı. Sonuç olarak, bir süredir düşüş eğilimi gösteren konut kredileri, aylık yaklaşık 0,5 puana varan oranlarda artış kaydetti.
Banka bazında değerlendirildiğinde, 120 aylık vadede faiz oranları 120 aylık vadede %3,01’den %3,29’a yükseldi. Ayrıca, %2,95’ten %3,15’e çıkan oranlar, toplam maliyet açısından yıllık %2,4 ile %3,36 arasında değişiklik gösterdi. Bazı bankalarda ise bu oranlar %40’ı aşarak, tüketici maliyetlerini önemli ölçüde artırdı. Bu artışlar, ortalama 1 milyon TL tutarında kredi kullanan bir kişi için aylık taksitleri yaklaşık 2.600 TL artırırken, toplam geri ödeme tutarını da 313 bin TL civarında yükseltti.
Faiz Oranlarındaki Düşüş ve Güncel Durum
İlk defa, faiz indirim döngüsüne girilmesiyle birlikte, yeni ev alacaklar için faiz oranları %2,79 seviyesine kadar gerilemişti. Bu oranlar, %39,5 seviyelerine kadar düşerek, piyasa faizlerini önemli ölçüde düşürmüştü. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) verilerine göre, konut kredisi faizleri, geçen yılın nisan ayı başında yıllık ortalama %45,14 seviyesinde iken, zamanla kademeli olarak azalmıştı.
Yıllık faiz oranları %40 seviyesini aştıktan sonra, 2024 sonunda %40,87’ye kadar yükselmişti. 2025’e başlarken, bu oran %40,71 olarak kayıtlara geçti. Şubat ayı başında %40,05, mart ayında %39,85 olan oranlar, Nisan ayının ikinci haftasında %39,59’a geriledi. Ancak, bu düşüşlerin ardından, faiz oranları yeniden yükselişe geçti ve 54 haftalık bir aradan sonra faizlerde artış gözlemlendi.
Bankaların Kredi Transferi ve Talepteki Değişim
Bankacılık sektöründe, faiz artışlarının ardından yeni konut kredisi kullanımlarında bankalar arası kredi transferleri durdurulmaya başlandı. DÜNYA’ya konuşan bankacılık kaynakları, «Bir ay öncesine kadar, müşteriler bir bankadan başka bir bankaya kredi transferi yapabiliyordu. Bu sayede ödemeler, transfer eden bankanın hesabından devam ediyordu. Ancak, uzun vadeli ve yüksek faizlerin beklentisiyle, transferlere artık eskisi kadar sıcak bakılmıyor» şeklinde görüş belirtti.
Talep ve Maliyet Arasındaki İlişki
Faiz oranlarındaki artışlara rağmen, konut kredisi talebi önemli ölçüde azalmadı. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’nun (BDDK) verilerine göre, bu yılın 17 Ocak’tan 11 Nisan haftasına kadar olan süreçte, toplam konut kredisi bakiyesi yaklaşık 34 milyar TL arttı. Bu dönemde, aylık faiz oranları %3,3’ten %2,90 seviyelerine gerilemişti. Aynı zamanda, toplam kredi büyüklüğü 517,8 milyar TL’den 551,7 milyar TL’ye yükseldi. Son iki haftada ise toplam artış yaklaşık 3,5 milyar TL’ye ulaştı. Ayrıca, politika faizinin %42 seviyesine ulaşmasıyla, aylık faiz oranları %2,79’a kadar gerilemiş olsa da, talepte herhangi bir azalma gözlenmedi.