Koç Üniversitesi ve KONDA’nın TEBA Ekim Sonuçları Açıklandı

Koç Üniversitesi ile KONDA’nın işbirliğiyle hazırlanan TEBA (Tüketici Eğilimleri ve Beklentileri Anketi) Ekim ayı sonuçları, ekonomideki enflasyon beklentilerine dair önemli veriler sunuyor. Koç Üniversitesi Ekonomi Bölümü Öğretim Üyesi ve aynı zamanda gazetemiz yazarı olan Prof. Dr. Selva Demiralp, bu sonuçları paylaşırken bazı dikkat çekici noktaları vurguladı.

Yayınlanan sonuçlara göre, Ekim ayında yıllık ve yıl sonu hanehalkı enflasyon beklentilerinde düşüş eğilimi devam etmektedir. 12 ay ileriye yönelik enflasyon beklentilerinin ise bir önceki aya göre sabit kaldığı gözlemlenmiştir.

Demiralp’in vurguladığı önemli noktalar şunlardır:

Katılımcıların kendi deneyimlerine dayalı fiyat algılarının, enflasyon beklentilerinin oluşumunda en belirgin faktör olduğu gözlenmektedir. Bu bulgu, Eylül anketinde elde edilen sonuçları da desteklemektedir.
Döviz kurunun seyrine dair beklentilerin, enflasyon beklentilerini şekillendirmede önemli bir rol oynadığı, ancak ekonomi yönetimine ait yorumların etkisinin daha sınırlı kaldığı ifade edilmektedir.
Son dönemde gündemde olan kamuda tasarruf konusunun, katılımcılar arasında görece düşük bir ağırlığa sahip olduğu; katılımcıların yalnızca %8’inin bu faktörü dikkate aldığı gözlemlenmiştir.
Anket katılımcılarının önemli bir bölümü, enflasyon beklentilerinin artması durumunda bozulmayacak ürünleri stoklamak, dayanıklı tüketim mallarına olan talebi artırmak ve daha fazla borçlanma yoluna gitmek gibi davranış tercihlerini belirtmişlerdir.
Bu davranış, enflasyonda beklenen artışa paralel olarak reel ücretlerdeki azalma beklentisi ile tutarlıdır.
Ayrıca, enflasyonda beklenen artışın tasarruflardaki reel getiri beklentisini düşürmesi durumunda, talebin öne çekilmesinin ekonomik teori ile uyumlu olduğu vurgulanmaktadır.
Enflasyon beklentilerinde artış olduğunda, katılımcıların %42’sinin kredi kartı veya taksitle ödeme yaparak alım güçlerini korumaya çalıştıkları gözlemlenmiştir.

Merkez Bankası Anketinde Enflasyon Beklentisi Geriledi

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), Ekim ayına ait veriler doğrultusunda 12 ay sonrası yıllık enflasyon beklentilerinin piyasa katılımcıları, reel sektör ve hanehalkı için gerilediğini bildirmiştir. Piyasa Katılımcıları Anketi’ne göre, Ekim’de 12 ay sonrası yıllık enflasyon beklentileri; piyasa katılımcıları için 0,1 puan azalarak %27,4, reel sektör için 1,6 puan düşerek %49,5 ve hanehalkı için 4,4 puan gerileyerek %67,2 seviyesine inmiştir. Gelecek 12 aylık dönemde enflasyonun düşeceğini bekleyen hanehalkı oranı ise bir önceki aya göre 0,7 puan azalarak %28,3 seviyesinde gerçekleşmiştir.