Hamas Siyasi Büro Başkanı İsmail Haniye, İran’ın yeni Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan’ın yemin törenine katılmak üzere bulunduğu Tahran’da suikaste uğradı. Bu olay, 7 Ekim 2023 tarihinde Hamas’ın gerçekleştirdiği büyük çaplı bir saldırının ardından geldi ve tüm gözler İsrail’in bu duruma nasıl yanıt vereceğine çevrildi. Haniye’nin kaldığı eve İsrail jetlerinin İran hava sahasının dışından füze attığı düşünülüyor.

İsrail’den “Ortadan Kaldırıldı” Açıklaması

İsrail, saldırıyı henüz resmi olarak üstlenmedi, ancak hükümet basın ofisi, Haniye’nin alnında “ortadan kaldırıldı” yazılı bir fotoğrafını Facebook hesabından paylaştı. Bu paylaşım, Haniye’nin öldürülmesinin arkasındaki siyasi dinamiklere dair ipuçları veriyor. İsrail Miras Bakanı Amihai Eliyahu ise, “Haniye’nin ölümü, dünyayı daha iyi bir yer haline getirecek” ifadelerini kullandı.

Suikastın Siyasi Sonuçları

Saldırının ayrıntıları yavaş yavaş gün yüzüne çıkarken, siyasi sonuçları da belirginleşiyor. Bu suikast, Gazze’de süregelen ateşkes müzakerelerine yönelik kırılgan çabaların nasıl etkileneceği konusunda ciddi soru işaretleri doğuruyor. Hamas ile Tel Aviv arasındaki ateşkes görüşmeleri aylardır devam ediyor. Ancak İsrail yetkilileri, müzakere edilemez koşullar dayatarak ve kaydedilen ilerlemeyi sabote ederek Filistinlilere yönelik saldırılarını sürdürmeyi hedefliyor.

Ateşkes Görüşmelerindeki Kilit İsim

İngiliz yayın kuruluşu BBC, Haniye’nin suikastının Gazze’deki ateşkes görüşmeleri üzerindeki etkisini ele alan bir analizde, Haniye’nin ölümünden önce Gazze’deki çatışmada alınan askeri kararlardan sorumlu olmadığını belirtti. Aslında, Gazze’de süren çatışmaların sorumluluğu askeri komutan Yahya Sinvar’a aitti. Ancak Haniye, sürgündeki Hamas lideri olarak Katar, ABD ve Mısır’ın arabuluculuğunda yürütülen müzakerelerde kritik bir muhatap konumundaydı.

İlerleme Sağlamak Mümkün Mü?

Ateşkes görüşmelerinin Haniye’nin suikastından sonra ne yönde ilerleyeceği konusunda belirsizlik hakim. Katar ve Mısır’ın üst düzey yetkilileri, Haniye’nin öldürülmesinin ateşkes çabalarını tehlikeye attığını, ayrıca İsrail’in “durumu yatıştırmak için siyasi bir irade eksikliği” sergilediğini ifade etti. Buna karşın, İsrail hükümeti, “Gazze’de ateşkes müzakerelerine bağlıyız, rehine anlaşmasının başarıya ulaşmasını istiyoruz” şeklinde bir açıklama yaptı.

Haniye Neden Şimdi Öldürüldü?

Bütün bunlar, Haniye’nin suikastının neden şimdi gerçekleştirildiği sorusunu akla getiriyor. Filistin Yönetimi’nin merkezi Ramallah’ta, Haniye’nin ölüm haberi üzüntüyle karşılandı. İktidardaki Fetih Partisi Merkez Komitesi Genel Sekreter Yardımcısı Sabri Saidam, “Bu cehennemin kapısını açmaktır” diyerek durumu değerlendirdi. Saidam, İsrail’in düşmanlıkların sona ermesi için tüm umutları ve istekleri öldürdüğünü vurguladı.

Misilleme Eyleminin Bir Parçası mı?

Haniye’nin suikastinin zamanlaması, bunun İsrail’in cumartesi günü işgal altındaki Golan Tepeleri’nde 12 çocuk ve genci öldüren Hizbullah saldırısına karşı bir misilleme eyleminin parçası olduğu düşüncesini güçlendiriyor. Bu misilleme saldırıları, Beyrut’ta üst düzey bir Hizbullah komutanının öldürülmesini de kapsıyor.