Hamas Siyasi Büro Başkanı İsmail Haniye, cumhurbaşkanlığı seçimini kazanan Mesud Pezeşkiyan’ın yemin törenine katılmak üzere bulunduğu Tahran’da bir suikast sonucu hayatını kaybetti. İran devlet televizyonunun bildirdiğine göre, Devrim Muhafızları Ordusu, Haniye’nin Tahran’daki konutuna düzenlenen terör saldırısında yaşamını yitirdiğini açıkladı.

Hamas: Korkakça Bir Eylem, Cezasız Kalmayacak

Haniye’nin öldüğünü doğrulayan Hamas, bu durumu “korkakça bir eylem” olarak nitelendirerek, “Haniye, siyonist bir saldırı sonucu Tahran’da öldürüldü. Bu saldırı cezasız kalmayacak.” şeklinde bir açıklama yaptı. İran hükümeti ise suikastin soruşturulduğunu ve sonuçların en kısa sürede kamuoyuna açıklanacağını belirtti.

İsrail Ordusu: Yorum Yapmaktan Kaçındı

İsrail ordusu, Haniye’ye yönelik saldırıyla ilgili yorum yapmaktan kaçındı. AA muhabirinin telefonla ulaştığı İsrail Ordu Sözcülüğü yetkilisi, “Haniye’nin Tahran’da düzenlenen bir saldırıda öldürüldüğünü doğruluyor musunuz?” sorusuna, “Bu konuda yorum yapmıyoruz.” yanıtını verdi.

Çocukları ve Torunları da Hayatını Kaybetti

İsrail ordusu, 10 Nisan’da Gazze kentinin batısındaki Eş-Şati Mülteci Kampı sakinleriyle bayramlaşmaya giden İsmail Haniye’nin ailesine yönelik bir saldırı düzenlemişti. Bu saldırıda Haniye, 3 oğlunu ve 4 torununu kaybetti. Haniye, “Çocuklarım Gazze’yi terk etmedi, Kudüs’ün ve Mescid-i Aksa’nın kurtuluşu uğruna hayatlarını feda ettiler.” şeklinde bir açıklama yaptı. Ayrıca, Haniye’nin, İsrail’in Ramazan Bayramı’nda düzenlediği saldırıda yaralanan torunu Melek Haniye de tedavi gördüğü hastanede yaşamını yitirdi.

İsrail basınına göre, “Haniye’nin oğullarına düzenlenen suikast, İsrail ordusu ve istihbaratının işbirliğiyle gerçekleştirilmiştir.”

Türkiye: Suikasti Lanetledi

Dışişleri Bakanlığı, Haniye’nin İran’ın başkenti Tahran’da öldürülmesini kınayarak, “Bu saldırı, Gazze’deki savaşı bölgesel boyuta yayma hedefi taşımaktadır. Uluslararası toplum, İsrail’i durdurmak için harekete geçmediği takdirde, bölgemiz daha büyük çatışmalarla karşı karşıya kalacaktır. Türkiye, Filistin halkının haklı davasını desteklemeyi sürdürecektir.” ifadelerini kullandı.

Abbas: Kınadı ve Birlik Çağrısı Yaptı

Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas, Haniye’ye yönelik suikastı “korkakça bir eylem ve tehlikeli bir gelişme” olarak nitelendirerek, Filistin halkı için birlik çağrısında bulundu. Abbas, Haniye’nin öldürülmesini şiddetle kınadı ve Filistin halkını İsrail işgaline karşı direnme ve birlik olmaya davet etti. Filistin Kurtuluş Örgütü (FKÖ) Yürütme Konseyi Genel Sekreteri Hüseyin eş-Şeyh de Haniye’nin öldürülmesini kınayarak, bu durumu tehlikeli bir gerilim olarak değerlendirdi. Şeyh, İsrail’in Filistin halkına karşı saldırılarını artırdığı bu dönemde birlik ve direniş çağrısı yaptı.

İsmail Haniye Kimdir?

İsmail Haniye, Filistinli bir siyasetçi ve Hamas’ın önde gelen liderlerinden biridir. 1963 yılında Gazze Şeridi’ndeki Elşati mülteci kampında doğmuştur. Ailesi, 1948 Arap-İsrail Savaşı sırasında Aşkelon şehrinden kaçarak mülteci durumuna düşmüştür. 1987 yılında Gazze İslam Üniversitesi’nden mezun olduktan sonra, 1989 yılında I. İntifada’ya katıldığı için tutuklandı. 1992’de serbest bırakıldıktan sonra, İsrail tarafından diğer İslami Cihad ve Hamas üyeleriyle birlikte Güney Lübnan’a sürgün edildi. 1993’te Gazze’ye geri döndü.

1999’dan 2004’e kadar, Hamas genel sekreteri Şeyh Ahmet Yasin’in özel kalem müdürlüğünü yaptı. Aralık 2005’te yapılan ve 25 Ocak 2006’da tekrarlanan Filistin Yasama Konseyi seçimlerinde Hamas lideri Halid Meşal’in sürgünde bulunmasından dolayı listenin başında yer aldı. Hamas, 132 sandalyeden 74’ünü kazanarak Haniye’yi 16 Şubat 2006’da başbakan adayı olarak açıkladı. 19 Şubat’ta, ABD ve İsrail’in karşı çıkmalarına rağmen, Filistin Başkanı Mahmud Abbas tarafından başbakanlığa atandı. Ekim 2006’da Gazze’de El Fetih ile Hamas üyeleri arasında çıkan çatışmalarda konvoyuna düzenlenen saldırıdan kurtuldu. Mayıs 2007’de ise İsrail’in evine karşı düzenlediği füze saldırısını atlattı.

Haziran 2007’de Gazze’deki Hamas ve El Fetih arasındaki çatışmaların tırmanması üzerine, Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas tarafından görevden alındı. Haniye, evli olup 13 çocuğa sahiptir. 2009’da aile, Kuzey Gazze Şeridi’ndeki El-Şati mülteci kampında yaşamaktaydı. Haniye’nin kardeşleri Kholidia, Laila ve Sabah, İsrail vatandaşıdır ve güney İsrail’deki Tel as-Sabi’de yaşamaktadır. Kholidia ilk olarak Tel as-Sabi’ye taşındıktan sonra, iki kız kardeşi de ona katılmıştır. Üç kız kardeşin bazı çocukları İsrail Savunma Kuvvetleri’nde (IDF) görev yapmıştır.

Haniye’nin kız kardeşi Suhila Abd el-Salam Ahmed Haniye, kritik bir kalp tedavisi gerektiren eşi için Gazze’deki hastanelerde tedavi olamamış ve acil bir tedavi talebinde bulunmuştur. Başarılı bir tedavi sürecinin ardından ikili, İsrail’in Petah Tikva’daki Rabin Tıp Merkezi’nde tedavi gördükten sonra Gazze’ye geri dönmüştür. Haniye’nin torunu, 2013 yılında bir İsrail hastanesinde tedavi görmüş ve kayınvalidesi ise Haziran 2014’te bir İsrail hastanesinde tedavi edilmiştir. 2014 İsrail-Gazze Savaşı’nın ardından Haniye’nin kızı, rutin bir işlem sırasında komplikasyonlar yaşadıktan sonra acil tedavi için Tel Aviv’deki bir İsrail hastanesinde bir hafta kalmıştır.

Eylül 2016’da Haniye, eşi ve iki oğlu ile birlikte, Hac olarak bilinen yıllık hac ziyareti için Gazze’den ayrılmıştır. Bu seyahat, bir kampanya başlangıcı olarak yorumlanmış ve Haniye’nin Halid Meşal’ın yerine geçeceği yönündeki spekülasyonları güçlendirmiştir.