Güney Kore’de Sıkıyönetim ve Gözaltılar

Güney Kore’de, Seul Merkez Bölge Mahkemesi, Yonhap ajansının haberine göre, savcılığın talebi doğrultusunda acil gözaltı kararıyla tutulan emniyet müdürlerinin tutuklanmasına hükmetti. Bu karar, ülkede yaşanan siyasi gerginliklerin bir yansıması olarak öne çıkıyor.

İki emniyet müdürü, sıkıyönetim ilanının ardından Ulusal Meclis’in polis kordonuna alınması talimatını verdikleri ve milletvekillerinin Meclis’e girişlerini engelledikleri gerekçesiyle 11 Aralık’ta gözaltına alındılar. Bu durum, yasama organının işleyişine müdahale olarak değerlendiriliyor.

Gözaltında olan Emniyet Genel Müdürü Cho’nun, ilk ifadelerinden birinde, Devlet Başkanı Yoon Suk Yeol’un sıkıyönetim emirlerine itaat edilmemesi durumunda “tüm milletvekillerinin tutuklanması” talimatı verdiğini aktardığı belirtilmişti. Bu durum, devletin güvenlik güçleri üzerindeki siyasi baskıyı gözler önüne seriyor.

Cho ve Kim’in, sıkıyönetim ilanından yaklaşık üç saat önce, Devlet Başkanı Yoon ile istifa eden Savunma Bakanı Kim Yong-hyun ile gizli bir görüşme gerçekleştirdiği iddiaları da gündemde. İki emniyet müdürünün, sıkıyönetim sürecinin planlama aşamasından itibaren bu duruma dahil oldukları düşünülüyor.

Güney Kore’de acil durum tutuklama hükümleri çerçevesinde, polis şüphelileri gözaltına almak ve sorgulamak için 48 saatlik bir süreye sahip. Bu süre dolmadan, şüphelilerin müşahedesinin devamı için mahkemeden tutuklama emri çıkarılması gerekmektedir.

Başkent Savunma Komutanı da Tutuklandı

Savcılık, daha önce görevden alınan ve yurt dışına çıkış yasağı getirilen Başkent Savunma Komutanı Lee’nin, sıkıyönetim soruşturması kapsamında tutuklandığını duyurdu. Lee, bu soruşturma çerçevesinde tutuklanan üçüncü üst düzey savunma yetkilisi oldu. Daha önce, istifa eden Savunma Bakanı Kim Yong-hyun ve Savunma İstihbarata Karşı Koyma Komutanı Korgeneral Yeo In-hyung da gözaltına alınmıştı.

Aralarında Genelkurmay Başkanı, Başkent Savunma Komutanı, Özel Kuvvetler Komutanı, Savunma İstihbarat Komutanı ve Savunma İstihbarata Karşı Koyma Komutanı’nın bulunduğu üst düzey askerler, bu kapsamda görevden alınmış durumda.

Sıkıyönetim davasına bakan özel savcılık ekibi, 12 Aralık’ta Başkent Savunma Komutanlığı’nda arama gerçekleştirmiştir.

Güney Kore’de Sıkıyönetim İlanı

Devlet Başkanı Yoon, 3 Aralık gecesi yaptığı bir televizyon konuşmasında, “muhalefetin devlet karşıtı aktivitelere karıştığı” gerekçesiyle sıkıyönetim ilan etti. Ancak, parlamentonun yaptığı oylama sonucunda bu kararın kaldırılması ve Bakanlar Kurulu tarafından onaylanmasıyla, Yoon geri adım atmak zorunda kaldı.

Yoon, muhalefeti “hükümetin işlevlerini yerine getirmesini engellemekle” suçlayarak, sıkıyönetimin “Kuzey Kore yanlısı güçleri ortadan kaldırmayı ve anayasal özgürlük düzenini korumayı” amaçladığını savundu. Bu bağlamda, Savunma Bakanlığı, ordudaki komutanlara acil toplantı yapmaları talimatını vererek teyakkuzda olmalarını istedi. Ayrıca, “sıkıyönetim birlikleri” olarak görevlendirilen askerlerin Ulusal Meclis’e giriş yaptığı bildirildi.

Ulusal Meclis’te gerçekleştirilen acil oturumda, sıkıyönetim kararının kaldırılmasıyla ilgili önerge, 190 milletvekilinin oyuyla kabul edildi. Ulusal Meclis Başkanlığı Ofisi, sıkıyönetimin, yapılan oylama sonucunda “hükümsüz” hale geldiğini açıkladı. Bunun üzerine Bakanlar Kurulu’nu toplayan Yoon, kabinenin onayıyla sıkıyönetimi sona erdirdiğini duyurdu.

Seul Yüksek Savcılığı, “vatana ihanet”, “silahlı kalkışmaya teşebbüs” ve “görevi kötüye kullanma” şüphesiyle yürüttüğü soruşturmada, Devlet Başkanı Yoon’u “şüpheli” olarak tanımlayarak, kendisine yurt dışı seyahat yasağı getirdi.

Güney Kore Ulusal Meclisi, 10 Aralık’ta sıkıyönetim ilanı nedeniyle Devlet Başkanı Yoon dahil 8 kişinin “derhal gözaltına alınmasını” içeren karar tasarısını kabul etmişti.