Güney Afrika’da Madencilikten Etkilenen Toplulukların İddiaları

Ulusal basında yer alan haberlere göre, Madencilikten Etkilenen Toplulukların Eylem Birliği (MACUA) isimli insan hakları örgütü, Güney Afrika’nın Stillfontein bölgesinde mahsur kalan madencilerin açlık nedeniyle, ölen arkadaşlarının cesetlerini yedikleri iddialarıyla Anayasa Mahkemesi’ne başvuruda bulundu. Bu başvuru, durumun ciddiyetini ve hükümetin sorumluluklarını ortaya koyma amacı taşıyor.

Başvuruda, yer altındaki mahsur kalan kaçak madencilerin kurtarılması için hükümet yetkililerinin harekete geçmemesinin yasalara aykırı olduğu vurgulandı. Mahkemeden, bu hayati duruma acil müdahale edilmesi talep edildi. Yüzlerce madencinin yer altında ölümle ve açlıkla karşı karşıya olduğu belirtilirken, madende halihazırda çok sayıda cesedin bulunduğu iddia edildi.

MACUA, daha önce Pretoria Yüksek Mahkemesi’ne, madencilere gıda ve içecek yardımının sağlanması ve madenden güvenli bir şekilde kurtarılmaları için hükümetin harekete geçirilmesi amacıyla başvurmuş ancak bu talep reddedilmişti.

Hükümet İddiaları Doğrulamadı

Kuzey Batı Eyalet Polisi Sözcüsü Adele Myburgh, devlet televizyonu SABC’ye yaptığı açıklamada, “yamyamlık” iddialarının madencilerin yer altından gönderdikleri mektuplara dayandığını ifade etti. Myburgh, “Bu iddia şu aşamada doğrulanamaz veya reddedilemez. Bize bir mektupla gönderildi ancak şu an buna dair fiziksel bir kanıt yok.” dedi.

Güney Afrika Ulusal Ortak Operasyon ve İstihbarat Kuruluşu (NatJoints) tarafından yapılan açıklamada, yer altındaki madencilerin kendi imkanlarıyla madenden çıkabildikleri belirtildi. Gecikmeli çıkışların, kolluk kuvvetleri tarafından tutuklanmamak için bir taktik olduğu kaydedildi. Açıklamada, polisin madencilerin güvenli şekilde tahliyesi için çıkış noktaları kurduğu ve elde edilen kanıtların madencilerin yiyecek sıkıntısı çekmediğini gösterdiği ifade edildi.

Kaçak Madencilik Sorunu

Güney Afrika’da, polisin Kuzey Batı eyaletindeki Stillfontein madeninde kaçak madencilere su ve gıda tedarikini kesmesinin ardından, teslim olmamak için direnen yüzlerce madenci yer altında aç ve susuz halde mahsur kalmıştı. Cumhurbaşkanlığı İşleri Bakanı Khumbudzo Ntshavheni’nin kaçak madencilerin gerekirse “dumanla dışarı çıkarılacağı” yönündeki açıklaması, kamuoyunda büyük tepkilere neden oldu.

Şimdiye kadar yaklaşık 1500 madenci çıkarak polise teslim oldu. Ancak yer altındaki yüzlerce madencinin polise teslim olmakta direndiği tahmin ediliyor. Güney Afrika, elmas, altın ve platin gibi değerli madenlere sahip bir ülke olarak dikkat çekerken, terk edilmiş veya gaz sızıntılarının yaşandığı faal madenlerde altın ve krom arayan kaçak madenciler, halk arasında “zama zama” olarak bilinmektedir.

Güney Afrika’da yaklaşık 10 bin ila 30 bin kişinin doğrudan kaçak madencilik faaliyetlerine karıştığı düşünülmektedir. Yalnızca kaçak altın madenciliğinin ülke ekonomisine maliyetinin yıllık ortalama 3,8 milyar dolar olduğu tahmin edilmektedir.