Ethereum’un Merkezileşmesi Üzerine Tartışmalar

Blockchain dünyasının en etkili ve büyük platformlarından biri olan Ethereum, son zamanlarda merkezileşme ile ilgili eleştirilerin hedefi haline geldi. Ethereum’un kurucu ortağı Vitalik Buterin, bu konuya dair artan endişelere yanıt vererek, ağın merkezileşme yönündeki iddialara karşı görüşlerini paylaştı.

Vitalik Buterin’in Cevabı

Ethereum’un kurucu ortağı Vitalik Buterin, Ethereum ekip lideri Péter Szilágyi tarafından dile getirilen merkezileşme iddialarına cevap verdi. Szilágyi, bir paylaşımında PeerDAS‘ın Ethereum’un gelecekteki hard fork’larıyla birlikte merkezi hale geldiğini ve blobları 32MB’a kadar yükseltmeyi hedeflediğini öne sürdü. Szilágyi, Ethereum’un “arsa kaybettiğini” ve araştırma ekibinin “doğrulanabildiği sürece her şeyi merkezileştirme fikrini benimsediğini” ifade etti. Bu durumda merkezi olmayan doğrulamanın, merkezi kontrolün hoş bir maskaralığı olduğuna dikkat çekti.

Vitalik Buterin, Szilágyi’nin bu iddialarını yanlış bulduğunu belirterek, Ethereum ekibinin merkezileşmeyi teşvik etmek yerine, onu en aza indirmeye yönelik tartışmalarla derinden meşgul olduğunu vurguladı.

Ethereum Hakkındaki Tartışmalar ve Çözüm Önerileri

Buterin, merkezileşmeyi en aza indirmeye yönelik birkaç önemli tartışma ve öneri sundu. Bu öneriler arasında:

Çoklu önerici sisteminin derinlemesine analizi ve kurucu rolünün kaldırılabilirliği.
‘Hard fork’ seçimini işlem katılımına bağlı hale getirme.
Katılım listelerinin (FOCIL) gücünü en üst düzeye çıkarma yönünde fikirler.
Orbit tek slot kesinliğinin (SSF) analizi ve depozito boyutlarının azaltılması.

Ayrıca, Ethereum’un blok sonuçlandırma süresinin yaklaşık 15 dakika sürdüğü biliniyor. Ancak, araştırmalar Ethereum’un mutabakat mekanizmasının blokları doğrulama verimliliğini artırmak ve sonuçlandırma süresini önemli ölçüde azaltmak için yürütülüyor. Tek slot finalitesi (SSF) olarak adlandırılan bu konsept, blokların aynı slotta önerilerek sonuçlandırılmasına olanak tanıyor.

Vitalik Buterin’in ZK Proof Savunusu

Vitalik Buterin, Zero Knowledge (ZK Proof) teknolojisinin gizlilik ve ölçeklenebilirlik açısından sosyal medya platformlarını geliştirme potansiyeline dikkat çekti. ZK Proof, sınırlı veri ifşası ile doğrulamayı kolaylaştıran kriptografik bir yöntem olarak biliniyor. Bu, özellikle gizlilik ve güvene dayanan merkezi olmayan sosyal protokollerde büyük bir devrim olarak görülüyor.

ETHCC [7] Brüksel oturumları sırasında konuşan Buterin, ZK Proof’ların özel içerik filtrelemesi sağlama konusundaki önemini vurguladı. Bu teknik, kullanıcılara verileri üzerinde kontrol sahibi olma ve üçüncü taraf erişimini sınırlama yetkisi veriyor. Bununla birlikte, Buterin, ZK Proof’un ötesinde, sosyal protokollerin dikkat çekici bir ön uç deneyimine ihtiyaç duyduğunu yineledi. Farcaster ve Flink gibi platformlarla örnekler vererek, topluluk odaklı mimarinin avantajlarını ve merkezi olmayan sosyal yapının bu potansiyeli nasıl gerçekleştirebileceğini ifade etti.