Emtia Piyasasında Geçen Haftanın Özeti
Geçtiğimiz hafta emtia piyasasında, ABD Başkanı Donald Trump’ın otomobil tarifeleri ve dünya genelindeki jeopolitik gelişmeler nedeniyle karışık bir seyir gözlemlendi. Şimdi ise gözler, ABD Tarım Bakanlığı (USDA) tarafından açıklanacak verilere çevrildi.
Trump’ın Otomobil Tarifeleri
Trump, yerli üretimin artırılması amacıyla ithal otomobil ve kamyonlara yüzde 25 gümrük vergisi uygulanmasına yönelik kararnameyi imzaladı. Beyaz Saray’da düzenlenen imza töreninde, bu durumu “Amerika’nın kurtuluş gününün başlangıcı” olarak nitelendirdi. Ancak bu tarifelere yönelik endişeler, ABD Merkez Bankası’nın (Fed) gelecekte alacağı kararlara dair belirsizlikleri artırdı. Chicago Fed Başkanı Austan Goolsbee, ekonomik belirsizlikler nedeniyle bir sonraki faiz indiriminin gecikebileceğine dikkat çekti.
Bank of America’nın Altın Tahmini
Geçen hafta jeopolitik gelişmeler, yatırımcıların odağında önemli bir yer tuttu. ABD ile Rusya arasında Rusya-Ukrayna Savaşı’nın sona erdirilmesine yönelik yapılan temaslar sınırlı bir iyimserlik yaratırken, İsrail’in Orta Doğu’daki saldırgan tutumu güvenli liman talebini artırdı. Bank of America, 2025 için altın fiyat tahminini 2.750 dolardan 3.063 dolara yükseltti. Bu artışın, ABD ticaret politikasındaki belirsizlikler ve Trump’ın “saldırgan” yaklaşımının etkisiyle gerçekleştiği belirtildi. Başkan Trump’ın agresif tarife politikaları, jeopolitik risklerle birleşerek altının ons fiyatını 3.086,79 dolara çıkararak rekor tazeledi. Haftayı 2.085 dolardan kapatan altın, diğer değerli metallerle birlikte fiyat artışları yaşadı. Geçen hafta altında yüzde 2, platinde yüzde 0,8, gümüşte yüzde 3,3 ve paladyumda yüzde 1,3 artış gözlemlendi.
Bakır Fiyatlarında Rekor
Baz metallerde ise geçtiğimiz hafta tarife endişeleri ile karışık bir seyir izlendi. Trump’ın bakıra getireceği tarifeler, arz sıkıntısı, Çin’in destekleyici adımları ve dolara olan talebin azalması ile birlikte bakır fiyatını 5,33 dolara taşıyarak 10 ay sonra rekor tazeledi. Ancak bu seviyelerden gerileyerek haftayı 5,08 dolardan tamamladı. Geçen hafta tezgah üstü piyasada bakırda yüzde 0,1, nikelde yüzde 2,5 artarken, çinkoda yüzde 3, kurşunda yüzde 0,8 ve alüminyumda yüzde 2,3 azalma kaydedildi.
Venezuela’nın Petrol Tehditleri
Petrol fiyatları, ABD’deki ham petrol stoklarının düşüşü ve ABD’nin Venezuela ile İran’ın petrol ihracatını sınırlama çabalarının etkisiyle yükseldi. Trump, Venezuela’dan petrol veya doğal gaz satın alan tüm ülkelerin ABD’ye yaptığı ticarette yüzde 25’lik tarife ödemek zorunda kalacağını duyurdu. Venezuela’nın ABD’ye yönelik düşmanca tutumları, bu konudaki belirsizlikleri artırdı. Ayrıca, Rusya-Ukrayna barış görüşmeleri de yatırımcıların dikkatini çekmeye devam ediyor. Bu görüşmelerin başarılı olması durumunda, Rus petrol arzının artabileceği ve dolayısıyla fiyatlar üzerinde baskı oluşturabileceği öngörülüyor.
Ham Petrol Stoklarında Düşüş
ABD Enerji Enformasyon İdaresi (EIA), ülkede ticari ham petrol stoklarının 3,3 milyon varil azalarak 433,6 milyon varile düştüğünü açıkladı. Bu durum, uzmanların 1,5 milyon varil artış beklentisini aşarak talebin arttığına işaret etti. Dünyanın en büyük petrol tüketicisi olan ABD’deki bu artış, fiyatlar üzerinde etkili oldu. Geçen hafta Brent petrolün varil fiyatı yüzde 0,9 artarken, New York Ticaret Borsasında işlem gören doğal gazın İngiliz termal birimi (MMBtu) cinsinden fiyatı da yüzde 2,7 değer kazandı.
Tarım Emtialarında Dalgalanmalar
Tarım emtialarında ise geçtiğimiz hafta karışık bir seyir izlendi. Karadeniz’deki belirsizlikler, ABD enerji ve ticaret politikalarındaki olası değişiklikler ve kritik hava koşulları fiyatlar üzerindeki etkisini sürdürüyor. EIA’nın etanol üretimindeki düşüş ve stokların artışını rapor etmesi, mısır fiyatları üzerinde aşağı yönlü baskı oluşturdu. Öte yandan, Rusya-Ukrayna ateşkes görüşmeleri, Karadeniz üzerinden tahıl ihracatının güvenli hale gelmesi ile buğday arzını artırma beklentisi yaratarak fiyatlar üzerinde baskı oluşturdu. Soya fasulyesi fiyatları ise Endonezya’nın ham palmiye yağı referans fiyatını artırması ve Malezya’da palm yağı vadeli kontratlarının yükselmesiyle değer kazandı.
Analistler, USDA tarafından açıklanacak ‘Tahıl Stokları’ ve çiftçilerin yaklaşan ekim sezonunda hangi ürünleri ne kadar alanda ekmeyi planladıklarına dair öngörülerin fiyatlar üzerinde etkili olabileceğini belirtiyor. Geçen hafta Chicago Ticaret Borsasında kilo başına fiyatlar, soya fasulyesinde yüzde 1,2 ve pirinçte yüzde 0,7 artarken, buğdayda yüzde 5,3, mısırda yüzde 2,4 azalma kaydedildi. Ayrıca, Intercontinental Exchange’te libre bazında şekerde yüzde 3,4, kahvede yüzde 3 azalma olurken, pamukta yüzde 2,5 artış ve kakao ton fiyatında yüzde 3,6 artış yaşandı.