ABD’nin Ekonomik Politikasının Etkileri

UFUK KORCAN – ABD Başkanı Donald Trump, göreve geldiği günden bu yana aldığı kararlarla finans piyasalarını etkilemeye devam ediyor. Özellikle son günlerde uyguladığı korumacı ticaret politikaları çerçevesinde her ülkeye yönelik belirlenen gümrük vergileri, küresel piyasalarda büyük dalgalanmalara yol açtı. Birçok ülke, ABD ile müzakerelere girerek bu vergileri azaltma çabası içinde, ancak geri adım atmayan Çin ile ilişkiler en fazla merak edilen konular arasında yer alıyor. Trump, ABD’ye karşı misilleme yapmayan birçok ülke için ek gümrük vergilerini 90 gün süreyle askıya aldığını duyurdu. Bu süreçte yüzde 10’luk temel gümrük vergisi oranları ise uygulanmaya devam edecekken, Çin’e karşı uygulanan tarifelerin oranı yüzde 125’e çıkarıldı.

Küresel Piyasalarda Sert Dalgalanmalar

Geçtiğimiz hafta, Wall Street endeksleri yaklaşık %10 değer kaybı yaşadı, ancak 90 günlük erteleme kararının ardından bir miktar toparlanma gösterdi. Nasdaq, haftayı %7.29 artışla kapatırken, S&P 500 Endeksi %5.70 ve Dow Jones %4.95 yükseliş kaydetti. Avrupa borsalarında kayıplar yavaşlarken, Asya borsaları en fazla gerileyen borsa olarak dikkat çekti. ‘Güvenli liman’ olarak görülen altının ons fiyatı ise 3,245 dolara ulaşarak tarihi zirvesini gördü ve haftayı %6.7’lik bir artışla 3,240 dolar seviyesinden kapattı. Bu süreç öncesinde İmamoğlu soruşturması nedeniyle zorluklar yaşayan Borsa İstanbul, yurtdışı piyasalara paralel bir seyir izledi fakat dalga boyu diğerleri kadar büyük olmadı. Haftaya 9,379 puandan başlayan BIST 100 Endeksi, haftayı 9,380 puandan kapatmayı başardı.

Muafiyet Kararının Piyasalara Etkisi

Hafta sonu, pazartesi günü küresel piyasalarda önemli bir gelişme yaşandı. Trump, karşılıklı tarife uygulamalarına ilişkin düzenlemeler çerçevesinde akıllı telefonlar, bilgisayarlar ve çipler gibi bazı teknoloji ürünlerini ek gümrük vergilerinden muaf tuttuğunu açıkladı. 90 günlük muafiyet kararının ardından gelen bu açıklama, “geri adımların devamı” şeklinde yorumlandı. Haftanın ilk işlem gününde borsalarda toparlanma çabalarının öne çıkma ihtimali oldukça yüksek. Ancak son günlerde gösterdi ki, her an yeni bir son dakika haberi piyasalara yansıyabilir. ‘Temkinli iyimserlik’ modunu açan piyasalardaki dalgalanma, yine Trump’ın yapacağı açıklamalara bağlı olacak.

Salı günü New York Fed sanayi endeksi, çarşamba günü sanayi üretimi ve kapasite kullanım oranı, ABD Merkez Bankası (Fed) Başkanı Jerome Powell’ın konuşması, perşembe günü ise haftalık işsizlik maaşı başvuruları önemli gündem maddeleri arasında yer alacak. Cuma günü ise Paskalya Pazarı’ndan önceki cumaya denk gelen Kutsal Cuma tatili nedeniyle piyasalar kapalı olacak.

Merkez Bankası Faiz Kararı Beklentileri

Yurtiçi piyasalar için bu haftanın en önemli gündem maddesi, Perşembe günü yapılacak olan Merkez Bankası’nın faiz kararı. Merkez Bankası, 20 Mart’ta olağanüstü bir toplantı gerçekleştirerek gecelik borç verme faizini 2 puan artırarak %46’ya çıkarmış, politika faizi olan haftalık repo oranını ise %42.50 seviyesinde sabit tutmuştu. Merkez Bankası’nın gecelik faiz artırım kararı, hem mevduat hem de kredi faizlerini yukarı yönlü etkilemişti. Bu haftaki Para Politikası Kurulu (PPK) toplantısına dair beklentiler ise politika faizinin sabit tutulacağı yönünde. Diğer yandan, pazartesi günü ödemeler dengesi, salı günü bütçe dengesi, çarşamba günü konut satışları, cuma günü ise kısa vadeli dış borç verileri ekonomik veri takviminin diğer önemli maddeleri olarak sıralanıyor.

Borsa İstanbul’un Dolar Bazlı Değeri ve Teknik Analiz

Borsa İstanbul’da işlem gören şirketlerin toplam piyasa değerinin seyrine bakıldığında, yatırımcıların ne denli zorlu dönemlerden geçtiği açıkça görülüyor. 2023 yılının ağustos ayında şirketlerin piyasa değeri 360 milyar dolar seviyesindeydi. Şu anki seviyeye geldiğimizde ise şirketlerin toplam piyasa değeri 355 milyar dolara gerilemiş durumda. Borsa İstanbul’un toplam piyasa değeri, aylık kapanış itibarıyla en yüksek seviyesini 435 milyar dolar ile Mayıs 2024’te görmüştü. Bu noktada, mevcut piyasa değeri, zirvenin %18.4 altında kalıyor. Hisse bazında değerlendirildiğinde birçok hisse, tarihi zirvelerinin çok altında fiyatlanıyor. Bu hafta için teknik görünüm incelendiğinde, 9,200 puan seviyesi önemli bir destek noktası olarak öne çıkıyor. Üst tarafta ise 9,600 puan, kritik bir direnç bölgesi olarak dikkat çekiyor. Bu seviyenin aşılması halinde, kısa vadeli bir rahatlama sağlanabilir ve 10,000 puan seviyesi hedeflenebilir.