2024 Yılı Değerlendirmesi ve Hedefler
Birinci, düzenlenen basın toplantısında 2024 yılına dair değerlendirmeler ve yeni hedefler hakkında önemli açıklamalarda bulundu. Dünya ve Türkiye’deki otomotiv üretim ve satış adetlerine dikkat çeken Birinci, 2017 yılının hem dünya hem de Türkiye açısından otomotiv sektöründe bir referans yılı olduğunu vurguladı. Birinci, sözlerine şöyle devam etti:
“2017 yılından sonra 100 milyonluk üretim beklentisi vardı ve bu durum kaçınılmaz gibi görünüyordu. Ancak sonrasında meydana gelen ekonomik krizler, piyasalardaki dalgalanmalar ve ticaret savaşlarının etkisiyle bu rakam, 2023 ve 2024 için yaklaşık 92-93 milyon bandında sıkışmış durumda. 2025 yılı için benzer bir görünüm söz konusu, 2026 yılı için ise daha düz bir seyir öngörüyoruz. Burada önemli olan, Türkiye’nin toplam pazar içerisindeki payı ve yüzdesel değişimidir. Görünüşte çok bir problem yok gibi gözükse de, 1,8‘den 1,6‘ya, hatta uluslararası raporlara göre 2026‘da 1,4‘e kadar gerileme potansiyeli taşıyan bir düşüş trendi var. Bu durum, tehlike çanlarının çaldığını ve şu an yaşandığını göstermektedir.”
Birinci, satışların ekonomi ve maliye politikalarından etkilendiğini hatırlatarak, tüketici davranışlarının bu süreçteki etkisine de vurgu yaptı. TAYSAD olarak vizyonlarında dünyada ilk 10’da olmayı hedeflediklerini ifade eden Birinci, şunları ekledi:
- “2025 yılı itibarıyla Türkiye, ilk 10‘a girmeyi hedefliyor ve 1 milyon 485 bin adet üretimle bu hedefe ulaşmayı planlıyoruz.”
- “2024 yılına baktığımızda, 10‘uncu sıradaki Tayland, 2025’te 12‘nci sıraya düşecek; ancak bu iki basamak düşüş, 1 milyon 500 binden 1 milyon 447 bine düşmekle, yani yaklaşık 50 bin adetlik bir farkla gerçekleşecek.”
- “Burada kalıcı olabilmemiz için 2 milyona yaklaşmamız gerekiyor ki, 10‘uncu sıradaki gruptan ayrılabilelim. Aksi takdirde, sürekli olarak bir 10‘unculuk, bir 15‘inciliğe geçme riski taşıyoruz.”
Birinci, satış verilerinin bu süreçte önemli bir gösterge olduğunu belirtti.
İhracat Rakamları ve Rekabetçilik
TAYSAD Yönetim Kurulu Başkanı Birinci, ihracat rakamlarıyla ilgili olarak da 2017 yılını referans alarak önemli bilgiler paylaştı. 2017‘de tedarik sanayisinin 9,7 milyar dolar ihracat gerçekleştirdiğini, bugün bu rakamın neredeyse yüzde 50 artarak 15 milyar dolar seviyelerine ulaştığını vurguladı. Ana sanayinin rakamlarına bakıldığında ise yaklaşık 19,5-20 milyar dolar bandından 22-23 milyar dolar bandına doğru bir eğilim olduğunu belirtti. Birinci, şunları ifade etti:
“En olumsuz zamanlarda bile, bu sadece 2020 salgın yılıdır, tedarik sanayisi büyümeyi sürdürdü. Ancak bu durum, rekabetçiliğimizi ciddi anlamda zorlamakta. Şu anda uygulamakta olduğumuz çeşitli politikalar ve uyum sağlamak zorunda olduğumuz regülasyonlar, ihracatçılığımız üzerinde ciddi bir stres yaratıyor. Ancak rakamlara baktığımızda, burası sürekli bir artış göstermekte. Rekabetçi olabilmek adına daha yılmaz politikalar uygulamamız oldukça önemli; ama otomotiv sektöründe bugünün sonucu hiçbir zaman sadece bugünün sonucu değildir. Çoğunlukla 2-3 yıl, bazen daha uzun faz farkları söz konusudur.”
Birinci, elektrikli otomobil yatırımlarına dikkat çekerek, özellikle 2022 ile 2025 yılları arasında ülke sayısında büyük bir değişiklik olmadığını, marka sayısında ise azalma yaşandığını bildirdi. Şöyle devam etti:
“2022 yılında 15 ülkede 103 marka ve 640 model üretirken, 2025‘te 14 ülkede 89 markanın 987 model ürettiğini gözlemliyoruz. Bu süre zarfında, Asyalı markalar tarafından oluşturulan çok sayıda farklı marka ile pazarın bombalanması düşüncesi vardı. Ancak günümüzde bu model, sayısal olarak başarılı gibi görünüyor.”
TAYSAD 5.0 ve Gelecek Vizyonu
Birinci, gelecek dönemde TAYSAD 5.0 sloganıyla yola çıktıklarını ve bu sürecin insan odaklı olacağını ifade etti. 5.0‘ın 3 temel noktasına dikkat çekerek, “İnsan odaklılık çok önemli. Merkezde insan yoksa bu işin yürümeyeceğini biliyoruz. Evet, rekabetçi olmak ve yılmazlık önemli ama sürdürülebilirlik de güncel tanımla ikiz dönüşümün doğal bir sonucu ve takip aracı.” dedi.
Birinci, “Yakın zamanda projelerimizi açıklayacağız. Biz dönüşüme inanıyoruz. Hem kısa vadeli çözümler hem de sektörün ihtiyacı olan uzun ve orta vadeli çözümler geliştireceğiz.” ifadesini kullandı.
Yeni Yatırımlar ve Tedarik Sanayisi
Bir gazetecinin, “BYD, Hyundai ve yeni yatırımlarla tedarik sanayisinin nasıl bir pozisyon alacağı” sorusuna yanıt veren Birinci, “Bu yatırımlar önemli ama 1,5 milyonluk bir sıkışmışlık var ve yeni projelere ihtiyaç var. Hyundai ve Ford örnekleri önemli; BYD de Türkiye’ye gelecektir. Bu gayet doğal, ancak Türkiye’den alınacak ürünlerin, yeni yatırım yapacak üyelerimizden sağlanacağına dair haberler var.” dedi.
Birinci, Chery‘nin Samsun’daki yeni yatırımı hakkındaki düşüncelerini de paylaşarak, “Samsun’da olması çok doğru bir karar. Hükümetimizin yönlendirmelerini gururla karşılıyoruz. TAYSAD olarak mümkün olan tüm komponentlerin yerli olması için var gücümüzle çalışacağız. Togg örneği elimizde var ve diğer markalarda da bu oranı yükseltmek için hiçbir sebep yok.” şeklinde konuştu.